Wanneer moet een nalatenschap worden vereffend?

Beneficiaire aanvaarding

De hoofdregel is dat een nalatenschap moet worden vereffend als deze door een of meer erfgenamen beneficiair is aanvaard. Een uitzondering op deze regels is de situatie dat er sprake is van een executeur én die kan aantonen dat het saldo van de nalatenschap ruimschoots voldoende is om alle schulden te voldoen hoeft, de zogeheten ‘ruimschootsverklaring’.

Minderjarigen

Als er sprake is van een minderjarige erfgenaam, dan kan de wettelijk vertegenwoordiger uitsluitend beneficiair aanvaarden of verwerpen. Voor het mogen verwerpen van een nalatenschap, moet de wettelijk vertegenwoordiger van de kantonrechter een machtiging krijgen. Let op! Een verwerping namens een minderjarige moet binnen drie maanden plaatsvinden nadat zij tot de nalatenschap worden geroepen. Dat betekent ook binnen drie maanden nadat de ouder heeft verworpen. Bij gebreke daarvan wordt de minderjarige geacht beneficiair te hebben aanvaard. Als gevolg van de beneficiaire aanvaarding moet de nalatenschap in bijna alle gevallen worden vereffend.

Gerechtelijk benoemde vereffenaar

Een nalatenschap moet ook worden vereffend als de rechtbank een vereffenaar benoemt. De rechtbank kan een vereffenaar benoemen als de nalatenschap door een erfgenaam beneficiair is aanvaard. Ook als een nalatenschap niet beneficiair is aanvaard, is het onder bepaalde omstandigheden mogelijk om de rechtbank te verzoeken een vereffenaar te benoemen. Dit kan bijvoorbeeld als er geen erfgenamen bekend zijn, de nalatenschap niet wordt beheerd of de erfgenamen de nalatenschap verdelen zonder eerst de schuldeisers te betalen.

Onder bewind gestelde erfgenaam

De bewindvoerder van een onder bewind gestelde erfgenaam zal in beginsel ook beneficiair moeten aanvaarden. Slechts indien de rechthebbende toestemming geeft voor zuivere aanvaarding (en daartoe in staat is), kan de bewindvoerder zuiver aanvaarden. Voor een verwerping is toestemming van de kantonrechter nodig.

Soorten vereffening

Lichte vereffening

Een vereffenaar heeft tot taak de nalatenschap als een goed vereffenaar te beheren en te vereffenen.

Na beneficiaire aanvaarding zijn alle erfgenamen tezamen vereffenaar, de zogeheten ‘lichte vereffening’. Anders dan bij de zware variant, rusten er weinig verplichtingen op de vereffenaar. De gezamenlijke erfgenamen die als vereffenaar optreden, zijn namelijk in beginsel vrijgesteld van meerdere verplichtingen.

Verplichtingen

De belangrijkste verplichting van een erfgenaam-vereffenaar is het opmaken van een boedelbeschrijving (ook weer link naar uitleg boedelbeschrijving). Daarnaast moet een erfgenaam-vereffenaar voor zover mogelijk de schulden van de nalatenschap betalen uit het actief van de nalatenschap. Indien blijkt dat niet alle schulden van de nalatenschap kunnen worden betaald, is de erfgenaam-vereffenaar verplicht dit zo spoedig mogelijk aan de kantonrechter te melden.

Zware vereffening

Als er door de rechtbank een vereffenaar is benoemd, dan is er sprake van een ‘zware vereffening’. Bij de zware variant moeten er een groot aantal formaliteiten in acht worden genomen. Deze formaliteiten zijn opgenomen in de wet om de belangen van schuldeisers te waarborgen.

Verplichtingen

Een door de rechtbank benoemde vereffenaar vertegenwoordigt bij de vervulling van zijn taak de erfgenamen in en buiten rechte. De erfgenamen zijn niet bevoegd zonder zijn medewerking of machtiging van de kantonrechter over de goederen der nalatenschap of hun aandeel daarin te beschikken.  

Een vereffenaar moet met bekwame spoed een boedelbeschrijving opmaken en ter inzage neerleggen.

Meer weten?

Bel of mail SWG Direct
088 - 6900850 vereffeningen@swgadvocaten.nl